Anke Verhagen van Rabobank Real Estate Finance
“Haal waarde vijftig jaar naar voren”
Het probleem van een circulaire economie is dat de waardecreatie pas over vijftig jaar zichtbaar wordt. Of toch niet? De waarde van circulariteit is misschien niet altijd meteen in geld uit te drukken, maar via het (h)erkennen van andere waarden kom je er ook. Dit zei Anke Verhagen, Business Developer bij Rabobank Real Estate Finance, recentelijk op Building Holland Digital. Ze ging in op de circulaire kansen voor de bouwsector en hoe je met circulaire oplossingen bestaande waarden in de gebouwde omgeving kan invullen, Het mes snijdt aan twee kanten.
Waarom is het lastig om een circulaire bouweconomie snelheid te geven?
“Laten we eerst even formuleren waarover we het hebben: in een circulaire economie worden natuurlijke hulpbronnen niet onnodig uitgeput, wordt de leefomgeving niet vervuild en ecosystemen niet aangetast. Het gaat om bouwen op een wijze die economisch verantwoord is en bijdraagt aan het welzijn van mens en dier. Hier en daar, nu en later. Het probleem is dat dit wat abstract kan overkomen en dat het idee bestaat dat de waardecreatie in sommige gevallen in de verre toekomst ligt.”Waar ligt de uitdaging?
“Je kunt zeggen dat de rails in de richting van een circulaire bouweconomie er al ligt. Op dit moment rijdt er een boemeltreintje over. We moeten daar een hogesnelheidstrein van maken. Doelstelling van beleid is om in 2050 helemaal circulair te zijn. We moeten dus nu aan de slag met deze transitie. Mijn stelling is dat dat alleen lukt als we de waarde naar voren halen.”Wat is de kern van het probleem?
“Als mensen zijn we niet in staat het heden onbeperkt op te offeren voor de toekomst. Hoe groot de beloning ook is, we krijgen het als mens niet voor elkaar om daarop te acteren. Daarom begrijp ik dat het moeilijk is voor mensen om circulair te handelen. Het gevoel van urgentie ontbreekt omdat de beloning (te) ver in de toekomst lijkt te liggen. Daar komt bij dat er in de bouwsector andere issues zijn die ook om voorrang schreeuwen. Denk aan het woningtekort, de energietransitie, klimaatadaptief bouwen, gezondheid en ga zo maar door.”En dan nu jouw oplossing?
Haal waarde naar voren. Neem als voorbeeld het toepassen van energiebesparende maatregelen waarbij de financiële component goed naar voren komt: je investeert, en je ziet het direct terug in je energierekening. Neem een groen dak als voorbeeld: dit koelt je woning in de zomer met wel vier graden, het buffert water, het is goed voor de biodiversiteit en het ziet er mooi uit. Naast een financiële prikkel is er in het geval van een groen dak dus ook sprake van een ander typen waarden. Dat profijtbeginsel van hier en nu moet je ook gebruiken binnen de circulaire economie.Dan klinkt nog abstract…..
“Maak duidelijk dat de waarde van circulariteit niet in de verre toekomst ligt, maar binnen handbereik is. Voor onze klanten hebben we een circulaire kansenkaart ontwikkeld. We zitten uren met hen te brainstormen en dan blijkt ineens dat je met circulair ontwerpen en bouwen heel veel waarden die in de gebouwde omgeving belangrijk zijn kunt invullen.”Heb je een voorbeeld?
Toekomstbestendige gebouwen zijn adaptief: niet alleen tijdens het gebruik, maar ook over de levensduur zodat er relatief makkelijk van functie veranderd kan worden. Door een gebouw modulair en losmaakbaar in elkaar te zetten, liefst met standaardmaten, kan een adaptief gebouw worden gerealiseerd. Hier zit ook een circulaire kant aan: moet een bepaald onderdeel vervangen worden, dan kan dit beperkt worden tot de module. Dat is praktisch, financieel interessant en het voorkomt onnodig afval en vraag naar nieuwe grondstoffen. En losmaakbaar bouwen leidt bovendien tot makkelijker hergebruik van materialen voor een tweede leven, terwijl het tegelijk dus ook leidt tot een adaptief gebouw.”
“Of neem gezondheid: natuurlijke materialen maken een gebouw gezond en zijn goed voor het welzijn van de gebruikers. Veel natuurlijke materialen classificeren ook als circulair materiaal, hier sla je dus twee vliegen in één klap. Kortom: waarden zoals ‘adaptief gebouw’, ‘lage onderhoudskosten’ en ‘gezondheid’ kunnen bereikt worden met circulaire oplossingen. Het mes snijdt dan aan twee kanten”
